Porozumienie bez przemocy (NVC) – co to jest i jak ją stosować w relacjach z dziećmi?

W dzisiejszym zabieganym świecie pełnym technologii i rosnących oczekiwań, umiejętność skutecznej komunikacji jest kluczowa. Nie tylko w relacjach dorosłych, ale także w kontakcie z dziećmi. Komunikacja NVC (Nonviolent Communication) to znakomite narzędzie, pomaga dorosłym budować zdrowe i pełne empatii relacje z dziećmi. W tym artykule przyjrzymy się temu, jak dorośli mogą stosować porozumienie bez przemocy NVC w kontaktach z najmłodszymi.

Czym jest porozumienie bez przemocy (NVC)?

Komunikacja NVC, stworzona przez Marshalla Rosenberga, to podejście do komunikacji oparte na empatii i zrozumieniu. Jej celem jest budowanie głębokich i szczerych relacji, eliminując agresję, oskarżenia i krytykę. Skupia się na potrzebach i uczuciach każdej ze stron, dając każdemu uczestnikowi rozmowy przestrzeń do wyrażenia siebie. Porozumienie bez przemocy (NVC) opiera się na czterech kluczowych elementach:

1. Obserwacje: Wyrażenie tego, co się widzi i słyszy, bez oceniania lub ocen.
2. Uczucia: Wyrażenie uczuć spowodowanych obserwacjami.
3. Potrzeby: Wyrażenie potrzeb, które powodują te uczucia.
4. Prośby: Wysłanie konkretnej prośby do drugiej osoby, aby zaspokoić te potrzeby.

Jak Stosować Porozumienie bez przemocy (NVC) z Dziećmi?

1. Słuchaj z Empatią: Pierwszym krokiem w stosowaniu komunikacji NVC z dziećmi jest aktywne słuchanie. Staraj się zrozumieć, co dziecko próbuje przekazać, nie przerywając i nie oceniając. Daj mu przestrzeń do wyrażenia swoich uczuć i potrzeb.
2. Rozumiej Uczucia i Potrzeby: Po wysłuchaniu dziecka, spróbuj zrozumieć jego uczucia i potrzeby. Może to być trudne, szczególnie jeśli dziecko nie wyraża się w sposób jasny. Możesz zadawać pytania, które pomogą ci lepiej zrozumieć, co się dzieje.
3. Wyraź Swoje Obserwacje i Uczucia: Kiedy dziecko ma szansę wyrazić swoje uczucia i potrzeby, możesz również wyrazić swoje obserwacje i uczucia. Na przykład, zamiast powiedzieć: „Znowu nie posprzątałeś swojego pokoju!”, możesz powiedzieć: „Zauważyłem, że twój pokój jest bardzo nieporządny i jestem zaniepokojony, że może to przyciągać insekty”.
4. Buduj Mosty: Kiedy zrozumiecie swoje uczucia i potrzeby, możecie razem poszukać rozwiązań, które zaspokoją te potrzeby. To może być wspólna strategia, która uwzględnia potrzeby zarówno dorosłego, jak i dziecka.
5. Unikaj Krytyki i Kar: Komunikacja NVC polega na unikaniu oskarżeń, krytyki i kar. Zamiast tego skup się na rozwiązywaniu problemów i zrozumieniu siebie nawzajem.
6. Bądź Cierpliwy: NVC to umiejętność, którą trzeba rozwijać. Nie zawsze będzie łatwo, ale ważne jest, aby być cierpliwym zarówno wobec siebie, jak i wobec dziecka.

Przykład Stosowania Komunikacji NVC z Dzieckiem

Załóżmy, że twoje dziecko nie chce iść spać. Zamiast krytykować, możesz spróbować podejść do sytuacji za pomocą komunikacji NVC:

1. Słuchanie z Empatią: „Rozumiem, że nie chcesz iść spać. Możesz mi powiedzieć, co się dzieje?”
2. Rozumienie Uczuć i Potrzeb: „Czy czujesz się niespokojnie? Czy może potrzebujesz trochę więcej czasu na zabawę?”
3. Wyrażenie Obserwacji i Uczuć: „Zauważyłem, że jesteś pełen energii, ale jest już późno, i obawiam się, że jutro może być ciężko wstać.”
4. Budowanie Mostów: „Może znajdźmy coś, co pomoże nam zarówno zaspokoić twoje potrzeby zabawy, jak i moje potrzeby spokoju. Co myślisz o czytaniu krótkiej książki przed snem?”

Porozumienie bez przemocy (NVC) może być skutecznym narzędziem w budowaniu zdrowych relacji z dziećmi, opartych na empatii i zrozumieniu. Pamiętaj, że to umiejętność, którą można rozwijać, i że wymaga cierpliwości. Warto jednak inwestować czas i wysiłek, ponieważ może ona przynieść korzyści nie tylko w relacjach z dziećmi, ale także w innych aspektach życia.

Książki o komunikacji NVC z dzieckiem:

„Porozumienie bez przemocy: Język życia”. autorstwa Marshalla Rosenberga

„Porozumienie bez przemocy, czyli język żyrafy w szkole”, autorstwa Towe Widstrand

Dogadać się z dzieckiem – Magdalena Sendor, Joanna Berendt

W budowaniu relacji z dziećmi mogą Cię zainteresować moje poniższe wpisy:
1. Jak budować i wzmacniać poczucie własnej wartości u dzieci: link
2. Książki o uważności i mindfullness dla dzieci oraz rodziców: link