Jesienna aura zdecydowanie sprzyja czytaniu książek, dlatego można zaproponować dzieciom ciekawe lektury. Rodzice często proszą mnie o podanie przykładów, więc w tym wpisie przedstawiam bajki terapeutyczne dla dzieci – sprawdzone i wyselekcjonowane pozycje.
W dzisiejszych czasach dzieci są wymagające. Na pewno doświadczyliście tego zachęcając je do nauki czy nawet zabawy. Nie każda gra czy zabawka je wciągnie, a co dopiero czytanie! Dlatego książka powinna ich zaciekawić nie tylko treścią, ale i formą. Poniższe pozycje na pewno spełniają oba te warunki. A dodatkowo pomogą w rozwiązywaniu najczęściej występujących problemów. Rozwiną empatię i wyobraźnię, zniwelują lęki i pokażą w jaki sposób poradzić sobie ze stratą. Jeśli jesteście ciekawi, to zapraszam do przeczytania wpisu 😊
1. „A król słuchał” – Cori Doerrfeld
Pierwsza bajka terapeutyczne opowiada o małym chłopcu, który znudzony standardowymi zabawami postanowił zbudować coś wyjątkowego. Po długich i żmudnych pracach w końcu ukończył swoje dzieło i był z niego niezwykle dumny! Jednak nagle wszystko się zburzyło…
Jak dzieci reagują na porażkę? Czego wtedy potrzebują? Pocieszenia, możliwości wyładowania swojej złości, rozmowy, humoru, a może udawania, że tak naprawdę nic się nie stało?
Chłopiec spotkał na swojej drodze wyjątkowe zwierzątka, które (w większości) chciały mu pomóc. Niestety nie potrafiły tego zrobić, bo za bardzo narzucały swoje racje. Dobre rady miały odwrotny skutek i nasz mały bohater zamknął się w sobie. Nagle pojawił się królik, który postanowił go…po prostu wysłuchać. Tylko tyle, albo aż tyle! To wystarczyło, żeby chłopiec poradził sobie z porażką.
Ten niezwykły przykład bajki terapeutycznej pokazuje, jak ważne jest zrozumienie własnych uczuć i potrzeb. Lektura jest oszczędna w słowach, ale bogata w mądre treści. Przedstawia w jaki sposób radzić sobie z negatywnymi emocjami.
2. „Kropka” – Peter H. Reynolds
Od najmłodszych lat budowanie poczucia własnej wartości to kluczowy element rozwoju. Pracuję w szkole i podczas regularnego kontaktu z dziećmi dostrzegam to na każdym kroku. Zauważam, które z nich są pewne siebie i nie przejmują się porażkami, a które zamykają się w sobie przy pierwszej gorszej sytuacji. Gdy dziecko zbyt często słyszy krytykę, tak się właśnie dzieje…
Dlatego na liście wyselekcjonowanych bajek terapeutycznych musiała pojawić się „Kropka”. Książka opowiada historię dziewczynki, która uważała, że nie ma zdolności plastycznych. Na lekcjach plastyki nie wykonywała poleceń, bo z góry zakładała, że nie potrafi malować. Pewnego dnia nauczycielka poprosiła ją, żeby na środku kartki namalowała kropkę. Dziewczynka bardzo się zezłościła, ale zrobiła to, o co ją poproszono. Na kolejnej lekcji zauważyła, że jej kropka jest oprawiona w ramkę i wisi nad biurkiem w centralnym miejscu klasy. Ten widok dodał jej mnóstwo inspiracji, chęci do działania i stworzenia jeszcze lepszej i ładniejszej kropki.
To krótka, prosta opowieść o umiejętności odnajdywania w sobie talentów. Pokazuje dokąd może doprowadzić nas pomysłowość i wyobraźnia. Bo przecież każdy z nas ma jakiś swój wyjątkowy talent, prawda? 😊
3. „Jesteś kimś wyjątkowym” – Martyna Broda
Ta książka posiada specjalne relaksacje dla dzieci, scenariusze na rozluźnienie oraz 14 krótkich bajek, które rozluźniają, koją i ułatwiają zasypianie.
Mnie najbardziej urzekła opowieść o domku leśnej babci. Staruszka czeka na każde zmęczone lub zasmucone dziecko, które chce odpocząć lub znaleźć ukojenie. Domek babci jest bezpiecznym schronieniem dla każdego.
Funkcja relaksacyjna: koi smutki, a dodatkowo pomaga przy zmartwieniach. ❤️Pozostałe opowiadania również wprowadzają czytelnika w uczucie błogości i odprężenia.
4. „Wyjątkowy smok Płomyczek” – Wioleta Piróg
Książka opowiada o rodzicach, którzy bardzo chcieli mieć dziecko. Ich marzenie w końcu się spełniło. Niestety po narodzinach okazuje się, że mały smoczek urodził się bez skrzydeł. Nie mógł latać, a przecież smoki uwielbiają to robić! Kto z nas nie chciałby zostać na jeden dzień takim przyjemnym stworzeniem i oglądać świat z góry? Gdy Płomyczek trochę podrósł rówieśnicy zaczęli mu dokuczać. Wszyscy z nich korzystali ze swoich skrzydeł, a z Płomyczka drwili ☹ Jak w tej sytuacji zachował się mały bohater? Czy jego los się odmienił? Udało mu się znaleźć przyjaciół? Czy zaakceptował siebie? To właśnie rozwój sytuacji i decyzje Płomyczka sprawiają, że ta lektura jest tak unikatowa. Mocno zachęcam Was, żebyście przeczytali książkę i sami się tego dowiedzieli 😊
5. „Długa wędrówka” – Martin Widmark i Emilia Dziubak
Jak rozmawiać z dzieckiem o stracie, śmierci kogoś bliskiego? Jednym z lepszych punktów odniesienia są książki o tej tematyce. Oczywiście należy dziecko przygotować do usłyszanej treści oraz porozmawiać po zakończeniu. Podpytać czy zrozumiało jej sens i jak się z tym czuje.
Przykładem bajki terapeutycznej dla dzieci o stracie i śmierci jest „Długa wędrówka”. Niełatwa, ale piękna książka duetu Martina Widmarka i Emilii Dziubak sprawnie i mądrze przemyca to, co w życiu powinno być największą wartością. Książka opowiada historię – Sonii i Adama. Dziewczynka marzy, by wyruszyć w podróż i znaleźć się po drugiej stronie morza. W tym samym czasie znajdujący się tam Adam żegna się ze swoim ukochanym przyjacielem – starym psem Rufusem. Ilustracje Emilii Dziubak są tak niezwykłe, że czytając czujemy emocje, jakie odczuwają bohaterowie. A okładka książki, która przedstawia scenę pożegnania chłopca z psem jest przepiękna i patrząc na nią odczuwa się ten smutek i przywiązanie. Historia Sonii Adama to opowieść o smutku, stracie i żałobie, ale także o sile prawdziwej przyjaźni i radości.
6. „Wielka księga super mocy” – Susanna Isern i Rocio Bonilla
O talentach Gallupa u dzieci pisałam tutaj. Obserwując rynek wydawniczy zauważam, że jest coraz więcej książek o tej tematyce. I to bardzo ważne! Od dzieci już w szkole podstawowej jest wymagane, by określili co chcą robić w przyszłości. Takie książki pomagają zrozumieć i przede wszystkim odkryć swoje talenty. Super moce są różne: to taniec, muzyka, matematyka, ale i poczucie humoru, zwinność, ciekawość czy kreatywność. Talenty są różne i każdy jest wyjątkowy. Jeśli pomożemy dziecku go rozwinąć, to w przyszłości może z tego wyjść coś niesamowitego. Ale to nie wszystko! Dając dziecku wsparcie i zrozumienie sprawimy, że jego poczucie własnej wartości oraz szczęście będzie na wysokim poziomie. 😊
7. „Rasizm i nietolerancja – NIE!” – Florence Dutheil i Henri Fellner
Ta książka w prosty sposób pokazuje, że jako ludzie możemy być różni, ale jednocześnie równi. Uczy tolerancji, akceptacji, wyczucia innych. Pokazuje emocje, które czuje dziecko widząc pierwszy raz w życiu osobę o innym kolorze skóry, innym wyznaniu. Ta lektura po prostu pomaga lepiej żyć razem.
Jeśli nauczymy dzieci otwartości i tolerancji, to może rasizm w końcu przestanie istnieć albo stanie się marginalnym zjawiskiem? Jeśli sami nie zawsze potrafimy zadbać o krzywdzone osoby, czy grupy społeczne, to właśnie wskazanie odpowiedniego podejścia naszym dzieciom jest rozwiązaniem na przyszłość. Bo to młode pokolenie ma szanse, żeby za 10, 20, może 30 lat żyć bez hejtu i przemocy🍀
8. „Kłopot” – Iwona Chmielewska
O autorce, pani Iwonie Chmielewskiej, na pewno napiszę osobny wpis – jej książki są tak niesamowite, że zasługują na wyjątkowe uznanie. Natomiast „Kłopot” to idealna lektura do pracy, zabawy i rozmowy z dziećmi! Co widzisz na okładce? Co to za kształt? Na ostatnich zajęciach usłyszałam, że to gąbka do makijażu 🙉 Kreatywność i wyobraźnia dzieci nie znają granic! Główna bohaterka – dziewczynka prasuje obrus, który jest cenną pamiątką po babci. Przez kilka chwil zamyśla się i na płótnie powstaje ślad spalonego żelazka. Ten kłopot z każdą nową stroną coraz bardziej rośnie. Podobnie jak i w prawdziwym życiu – jeśli zbyt długo się czymś martwimy i ukrywamy przed bliskimi, to nasz problem rośnie. Jak bohaterka sobie z nim poradzi? Zachęcam Was do samodzielnego sprawdzenia. Ta książka uczy kreatywnego podejścia do sztuki, ale też do sytuacji – problemów życia codziennego.
9. „Wyspa mojej siostry” – Katarzyna Ryrych
Książka opowiada o miłości, ale nie tej partnerskiej, a siostrzanej. „Wyspa mojej siostry” to tytuł, który dotyka wielu trudnych tematów, w tym niepełnosprawności intelektualnej. Opowiada o nastoletniej Marysi i jej siostrze Pippi, która jakby żyje na samotnej wyspie, w zupełnie innym świecie. Skłania do zastanowienia się nad tematem inności. Jak to jest, że na niektóre wyspy nikt nie ma ochoty płynąć? Bohaterki od pierwszej strony wzbudzają głęboką i czułą sympatię czytelnika. Ta książka jest podręcznikiem empatii. Piękna, mądra i wzruszająca lektura <3
10. „Co robić, gdy się martwisz?” – Dr Dawn Huebner
To ostatnia bajka terapeutyczna z listy, ale na pewno nie najmniej ważna. Miałam już przyjemność prowadzić zajęcia bajkoterapeutyczne na jej podstawie i dzieciom bardzo ta lektura przypadła do gustu. A to właśnie podopieczni są moimi najlepszymi recenzentami i krytykami 😊
Tak właściwie ta książka jest poradnikiem psychologicznym dedykowanym dzieciom odczuwającym lęk i niepokój. Autorka wyjaśnia czym jest zmartwienie, skąd się biorą nasze lęki i jak radzić sobie nimi! Dodatkowo uczy dzieci techniki relaksacji (odprężanie mięśni, właściwy oddech). Każdy rozdział kończy się ćwiczeniem i pracą plastyczną, co moim zdaniem jest najlepszym wyjściem, ponieważ po pierwsze utrwala zdobytą wiedzę, a po drugie daje dziecku możliwości przelania swoich lęków i zmartwień na papier (a to świetna metoda również dla dorosłych, którzy mają problem z wyrażaniem swoich emocji).
PODSUMOWANIE – bajki terapeutyczne dla dzieci
Wszystkie powyższe bajki terapeutyczne dla dzieci zostały przeze mnie sprawdzone na warsztatach. Wybierając lektury kieruję się wiedzą zdobytą na studiach i kursach, renomą autorów i opisami informacyjnymi wydawnictw. Ale to moi podopieczni mają ostateczny głos, bo to dla nich prowadzę zajęcia 😊 Dzieci bardzo szczerze, otwarcie i bezpośrednio chwalą albo krytykują prezentowane im książki. Potrafią wypalić na głos: „To nie ma sensu” albo „Wooow, to teraz już wszystko jasne!” w zależności od tego, jak odbierają daną treść. To właśnie powyższe lektury pomagają im odkryć i zrozumieć w sobie emocje, czy radzić z różnymi trudnymi życiowymi sytuacjami. Czasami krótka historia, jedna metafora i kilka symbolicznych obrazków wywołają lepszy skutek, niż długie skomplikowane rozmowy.
Zachęcam Was do przetestowania książek ze swoimi dziećmi. Po lekturze koniecznie dajcie znać, co nowego odkryły Wasze pociechy 😊
Do kilku lektur przygotowałam również scenariusze bajkoterapeutyczne – na ich podstawie możecie przeprowadzić z dziećmi krótkie zabawy rozwojowe. Są do pobrania tutaj: sprawdzone scenariusze bajkoterapeutyczne.
